گزارش تسنیم|چطور 1 میلیارد لیتر گازوئیل گُم می شود؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیمگازوئیل یا گازوئیل یکی از پرطرفدارترین فرآورده های نفتی در کشور است. اگرچه تقاضا برای بنزین بیشتر از همه فرآورده های نفتی در بخش حمل و نقل است، اما گازوئیل علاوه بر بخش حمل و نقل، در تامین سوخت مورد نیاز صنایع و نیروگاه ها و حتی گرمایش منازل در مناطقی که دسترسی به آن ندارند، نقش دارد. یک شبکه گاز

همانطور که در نمودار بالا نشان داده شده است، هنگام تحلیل روند تولید و مصرف گازوئیل، در برخی سال ها تراز عرضه روزانه گازوئیل منفی و در برخی سال ها مثبت بوده است. در سال‌های با تراز منفی، کسری تولید گازوئیل نسبت به تقاضا با واردات جبران می‌شود.

امسال اگرچه میانگین تولید و مصرف روزانه گازوئیل در 8 ماهه امسال تقریباً یکسان بوده (115 میلیون لیتر)، اما به دلیل کمبود ذخایر گازوئیل در نیروگاه ها و تشدید عدم تعادل گاز در سرما. روزهای پاییز، دولت مصوب شورای عالی اقتصاد گازوئیل وارد کرده است.

آخرین باری که قیمت گازوئیل در ایران تغییر کرد اوایل سال 1393 بود که قیمت گازوئیل سهمیه ای از 250 تومان در هر لیتر به 300 تومان و گازوئیل آزاد از لیتری 500 تومان به 600 تومان افزایش یافت. تقریباً 10 سال از سال 2014 می گذرد (9 سال و نیم) قیمت گازوئیل تغییری نکرده است.

این در حالی است که گازوئیل در حال حاضر در داخل کشور با قیمت های 300 تومان و 600 تومان موجود است و هزینه تهیه هر لیتر گازوئیل در ایران 12 سنت (لیتری 7200 تومان با دلار 60 هزار تومان) قیمت آن فوب فارسی است. گلف لیتری 26 سنت است و در کشورهای همسایه تا 80 هزار تومان در لیتر فروخته می شود.

تفاوت فاحش قیمت گازوئیل تحویلی در داخل و خارج از مرزهای ایران، انگیزه های دوگانه ای را برای رونق قاچاق این فرآورده نفتی ایجاد کرده است. تخمین زده می شود که روزانه 70 تا 80 درصد از 30 میلیون لیتر سوخت ایران قاچاق می شود و مابقی آن بنزین است.

15 آذرماه محمد باکر کلیباف رئیس شورای اسلامی در جلسه علنی شورای اسلامی در جلسه استماع گزارش کمیسیون انرژی مبنی بر قطعی برق در فصل سرما و تامین سوخت نیروگاه های حرارتی کشور گفت: روزانه بین 25 تا 30 میلیون لیتر محصول از کشور تولید می شود. شکی نیست که این قاچاق سازمان یافته است و تولیدکنندگان و مصرف کنندگان اصلی اولین تولیدکنندگان این قاچاق هستند، آیا نباید چاره ای اندیشید؟ مهم است که از مشکل آگاه باشیم.”

پس از اظهارات رئیس قوه مقننه، نعمت الله نجفی، مدیر عملیات شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران در یک برنامه تلویزیونی از ابعاد جدید قاچاق سوخت خبر داد و گفت: توزیع سوخت نیروگاه ها انجام شده است. طبق آئین نامه 44، مواد 5 و 6 قانون مبارزه با قاچاق انسان.» و برای توزیع سوخت نیروگاه ها باید یک مدل مصرف خاص ایجاد شود. محصولات انتقالی ممکن است به نیروگاه ها نرسد یا به جای تولید برق برای مصارف دیگر استفاده شود، هر ساله حدود یک میلیارد لیتر سوخت از نیروگاه ها منحرف می شود و به نیروگاه نمی رسد.

بنابراین یکی از دلایل اصلی انحراف سوخت گازوئیل، تامین سوخت نیروگاه هاست و جالب اینجاست که طی چند روز از افشای رسمی این موضوع از سوی رئیس مجلس، نه تلویزیون ملی و نه وزارت نیرو و نیروگاه آمادگی این را داشتند که مسئولیت این انحراف از آمار تولید و مصرف گازوئیل در کشور را بر عهده بگیرند و سرنوشت این یک میلیارد لیتر گازوئیل مبهم است.

البته موضوع بسیار روشن به نظر می رسد و اگر مسئولان متولی قصد اطلاع رسانی داشته باشند خیلی راحت و سریع موضوع برای مردم روشن می شود چرا که تامین کننده گازوئیل که شرکت ملی پخش نفت است باید رسید دریافت کرده باشد. برای تحویل گازوئیل و داشتن آمار دقیق از گازوئیل تحویلی، کارخانه ها باید برای گازوئیل دریافتی نیز رسید بدهند و آمار دقیقی داشته باشند. اگر تفاوتی بین این دو آمار وجود داشته باشد، مشخص است که بخشی از این گازوئیل در مسیر حمل و نقل منحرف می شود. اکنون که مسئولان اعلام کرده اند که مسئولیت حمل گازوئیل بر عهده کیست، کار سختی به نظر نمی رسد. البته روند توزیع سوخت به نقاط تحویل و امکان انحراف سوخت در این بخش را نیز نباید نادیده گرفت.

محل دیگر برای سوء استفاده، بارنامه های دروغین است. بنابراین بخشی از ناوگان باری خودرویی با ایجاد بارنامه های جعلی سهمیه سوخت گازوئیل می گیرند و سهمیه های حاصل از آن که در حمل و نقل بار استفاده نمی شود به سمت مرزهای کشور هدایت می شود تا به صورت قاچاق از مرز خارج شود.

اگرچه هنوز اقداماتی برای جلوگیری از انحراف سوخت در مسیر کارخانه و نقاط تحویل انجام نشده است، اما برای جلوگیری از صدور بارنامه جعلی، طرح «توزیع نفت و گاز بر اساس سامانه آنلاین» در حال اجراست.

در این طرح، داده های هر بارنامه باید به صورت آنلاین در مرکز داده شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی اعلام شود و طبق سند مشخص، سهمیه سوخت به خودروی مربوطه (بر اساس موارد فوق الذکر) اختصاص یابد. قوانین)، به طوری که هنگامی که هر یک از یک سند حمل و نقل صادر خواهد شد، بلافاصله به صورت آنلاین. در کمتر از یک ساعت سوخت مورد نیاز در طول مسیر حمل بار و مسافر به کارت هوشمند سوخت خودرو اضافه می شود. معمولا زمان صدور بارنامه و شروع سفر ناوگان متفاوت است. در طرح تخصیص سوخت بر اساس اسناد حمل و نقل آنلاین، زمان شروع حرکت به عنوان معیار مشخص شده است. برای توزیع سوخت ناوگان

ابتدا باید مسیر وسیله نقلیه مشخص شود و سپس در اسناد حمل، شروع و مقصد نهایی حرکت مشخص شود. با شروع حرکت خودرو، تمامی جایگاه های واقع در آن مسیر، آماده پذیرش کارت هوشمند سوخت آن خودرو بوده و امکان سوخت گیری در سایر جایگاه های خارج از آن مسیر وجود نخواهد داشت.

همچنین امکان تعریف چندین مسیر سفر برای هر مقصد وجود دارد و امکان شارژ خودرو در ایستگاه های واقع در مسیرهای جایگزین وجود دارد. سایر ایستگاه هایی که در این مسیر یا مسیرها نیستند، هرگز سوخت این وسیله نقلیه را تامین نمی کنند.

اجرای این طرح به صورت آزمایشی و محدود آغاز شده است اما به نظر می رسد برای گسترش اجرای این طرح نیاز به هماهنگی های بین نهادی و بین بخشی است. شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران پیش بینی می کند در صورت اجرای کامل این طرح، 5 میلیون لیتر در مصرف گازوئیل در کشور صرفه جویی شود. در واقع 5 میلیون لیتر از قاچاق گازوئیل در روز کاهش می یابد.

کل مصرف روزانه 115 میلیون لیتر گازوئیل در کشور کل مصرف روزانه و قاچاق این فرآورده نفتی است و حداقل 20 میلیون لیتر از این مصرف 115 میلیون لیتری آمار قاچاق است. اگر جلوی قاچاق کلان گازوئیل که بر اساس مصوبه رئیس شورای اسلامی، قاچاق سازمان یافته است، نه تنها نیازی به واردات گازوئیل و تخصیص بودجه های کلان برای آن نخواهیم داشت، بلکه به یک سازمان می پیوندیم. گروه کشورهای صادرکننده دوباره سوخت دیزل.

انتهای پیام/